พามารู้จัก “คลองเตยดีจัง” ภารกิจเปลี่ยนโรงฆ่าสัตว์เป็นผลงานศิลปะ

ชุมชนแออัดคลองเตยตั้งอยู่บนที่ดินของการท่าเรือแห่งประเทศไทย เนื้อที่กว่า 2,000 ไร่ มีชุมชนแออัดอยู่ถึง 26 ชุมชน และมีผู้อยู่อาศัยอยู่มากกว่า 60,000 คนหรือราว 12,000 ครัวเรือน นั่นทำให้คลองเตยเป็นชุมชนแออัดที่ใหญ่ที่สุดของประเทศไทยในปัจุบัน

คงปฏิเสธไม่ได้ว่า ภาพจำของชุมชนแออัดคลองเตยที่มีมาอย่างยาวนาน คือการเป็นแหล่งรวมปัญหาสังคม โดยเฉพาะเรื่องเยาวชน ยาเสพติด และการเป็นแหล่งซ่อมสุมในทางที่ไม่ดีนัก ทำให้คนภายนอกมักตัดสินด้วยสายตาที่มองมาจากที่ไกลๆ ว่าที่นี่ไร้ซึ่งหนทางพัฒนา

ทว่าแท้จริงแล้ว ตลอดหลายปีที่ผ่านมากล้าต้นเล็กแห่งความหวังค่อยๆ เติบโตขึ้นที่ใจกลางชุมชนแออัดแห่งนี้

เมื่อปีที่แล้วเรามีโอกาสได้ไปคอนเสิร์ตเล็กๆ งานหนึ่ง ซึ่งจัดขึ้นในโรงฆ่าสัตว์เก่ากลางชุมชนโรงหมู หนึ่งใน 26 ชุมชนแออัดคลองเตย งานนี้มีชื่อว่า คลองเตยดีจัง จัดขึ้นเป็นประจำทุกปีติดต่อกันมากว่า 5 ปีแล้ว ไลน์อัพศิลปินมีทั้งวงดนตรีมีชื่อเสียงที่อาสามามอบเสียงเพลงให้แบบฟรีๆ ไม่มีค่าตัว และวงสมัครเล่นของเด็กๆ ในชุมชนที่ซุ่มฝึกซ้อมกันอย่างแข็งขันมาตลอดทั้งปี

โรงฆ่าสัตว์เก่ากลางชุมชนคลองเตยถูกเปลี่ยนมาเป็นพื้นที่ศิลปะได้ยังไง

เมื่อก่อนเวลาเราไปทำกระบวนการดนตรีกับเด็กในชุมชน เราก็ไปขอใช้พื้นที่บ้านนู้น บ้านนี้ หลังๆ ก็เริ่มเริ่มเช่าห้องแถวเพื่อใช้เป็นสถานที่จัดการสอน เวลาสอนเด็กเสร็จ เราพาเด็กเดินมาส่งตามบ้าน ก็จะได้ยินเสียงหมูร้องโอดโอยอยู่ตลอดเวลา

โรงฆ่าสัตว์แห่งนี้ใหญ่มาก พื้นที่ประมาณ 2 – 3 ไร่ มีตึกด้านในอยู่หลายตึก ต่อมาเมื่อ 2 ปีที่แล้วถูกสั่งปิด เพราะเจ้าของติดหนี้การท่าเรือแห่งประเทศไทย และดำเนินการอย่างไม่ถูกสุขอนามัย

เมื่อถูกปิดกิจการไป มันก็กลายเป็นแหล่งมั่วสุม ส่วนใหญ่ก็จะเป็นพวกคนจรจัด คนที่ติดยาเสพติด เข้าไปอาศัยอยู่

กลายเป็นพื้นที่เปลี่ยวที่คนในชุมชนไม่กล้าเข้า แค่เด็กเดินเฉียดๆ เข้าไปผู้ปกครองก็จะรีบดึงเด็กออกมาเลย เพราะกลัวอันตราย

เราเลยเริ่มจากการนำศิลปะเข้าไปก่อน พาเด็กเข้าไปเรียนศิลปะในพื้นที่โรงหมูทุกเย็นวันอาทิตย์ จากนั้นจึงเกิดเป็นโครงการปรับปรุงพื้นที่โดยกลุ่มอาสาสมัคร เราก็ค่อยๆ ทำไปทีละเล็กทีละน้อย โดยมีภาคส่วนอื่นๆ เข้ามาช่วยด้วยทั้งภาคเอกชนอย่าง Allianz Ayudhya และภาคสังคมอย่างกลุ่มจิตอาสาพลังแผ่นดิน

credit: readthecloud.